شکستگی مچ پا در میان افراد به ویژه ورزشکاران و کسانی که فعالیتهای جسمانی شدیدی انجام میدهند، یکی از آسیبهای شایع محسوب میشود. این نوع شکستگی از یک ترک ساده در استخوان تا آسیبهای پیچیدهتر که ممکن است نیازمند جراحی باشد را شامل میشود. اما در پاسخ به این سوال که آیا شکستگی مچ پا 100 درصد بهبود مییابد؟ باید گفت که درمان شکستگی مچ پا به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
فهرست مطالب
انواع شکستگی مچ پا
شکستگی مچ پا انواع مختلفی دارد و هر کدام دارای ویژگیهای خاصی هستند. از جمله شایعترین شکستگیهای مچ پا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
شکستگی تک قلمی
در این نوع شکستگی، که معمولا ساده است و در اکثر موارد به طور کامل بهبود مییابد، تنها یک استخوان دچار ترک یا شکستگی میشود.
شکستگی چند قلمی
این نوع شکستگی نسبت به شکستگی تک قلمی پیچیدهتر است و در آن، چند استخوان دچار شکستگی شده است. شکستگی چند قلمی به درمانهای پیچیدهتری از جمله جراحی نیاز دارد و افراد برای رسیدن به بهبودی کامل مدت زمان بیشتری را میگذرانند.
شکستگی مفصلی
این نوع شکستگی در محل اتصال استخوانهای مچ پا به یکدیگر ایجاد میشود و به دلیل دخالت مفصل، نمیتوان بهبودی کامل آن را تضمین کرد.
شکستگی باز
در این نوع شکستگی که خطر عفونت نسبت به دیگر شکستگیها افزایش مییابد، استخوان از پوست بیرون میزند و بهبودی کامل ممکن است با مشکلات بیشتری همراه باشد.
مراحل بهبود شکستگی مچ پا
فرآیند بهبود شکستگی مچ پا شامل مراحل مختلفی است که بسته به نوع و شدت شکستگی، مدت زمان آن ممکن است متفاوت باشد. اصلیترین مراحل شکستگی مچ پا عبارت است از:
تثبیت اولیه
تثبیت اولیه به منظور جلوگیری از حرکت بیشتر استخوانها و کمک به فرآیند بهبودی انجام میشود و در آن، پزشک متخصص ناحیه شکسته را با استفاده از گچ یا آتل ثابت میکند.
التیام استخوان
پس از تثبیت، سلولهای استخوان ساز به محل شکستگی انتقال یافته و شروع به تولید بافت جدید و ترمیم استخوان میکنند. این مرحله بسته به نوع شکستگی ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
توانبخشی
پس از بهبود نسبی استخوان، مرحله توانبخشی که شامل تمرینات فیزیکی به منظور بازیابی قدرت و حرکت مچ پا میشود، صورت میگیرد.
بازگشت به فعالیتهای عادی
پس از توانبخشی و بهبود قابل توجه، بیمار طبق دستور پزشک متخصص م یتواند به فعالیتهای روزمره و ورزشی خود بازگردد. اما باید به این نکته توجه کرد که، بازگشت سریع به فعالیتهای سنگین خطر آسیب دیدگی مجدد را افزایش میدهد.
عوامل موثر بر بهبود کامل شکستگی مچ پا
سن بیمار
سن بیمار یکی از عوامل مهمی است که در بهبود شکستگی مچ پا نقش بسیار زیادی دارد. افراد جوان به دلیل داشتن قدرت بالای بازسازی در استخوانها سریعتر و بهتر بهبود مییابند، در حالی که سرعت بهبودی در افراد مسن کمتر و خطر عوارض در آنها بیشتر است.
شدت شکستگی
شدت شکستگی نقش کلیدی در فرآیند بهبودی دارد؛ به طوری که شکستگیهای ساده معمولا به طور کامل بهبود مییابند، اما شکستگیهای پیچیده یا چند قلمی ممکن است نیاز به درمان طولانیتر و پیگیریهای بیشتری داشته باشند.
بیماریهای زمینه ای
بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا پوکی استخوان میتوانند تاثیر منفی بر فرآیند بهبود شکستگی مچ پا داشته باشند و موجب کند شدن روند التیام استخوان و افزایش خطر عفونت شوند.
تغذیه مناسب
مصرف مواد مغذی حاوی کلسیم، ویتامین دی و پروتئین برای بازسازی استخوانها ضروری است و کمبود آنها موجب تاخیر در ترمیم استخوان میشود.
رعایت توصیههای پزشکی
رعایت توصیههای پزشکی مانند استراحت کافی، استفاده صحیح از گچ یا آتل و حضور در جلسات فیزیوتراپی و پیروی دقیق از دستورات پزشک، از جمله دیگر عوامل موثر بر بهبودی کامل شکستگی مچ پا است.
راهکارهای تسریع بهبودی شکستگی مچ پا
فیزیوتراپی و انجام تمرینات ورزشی که موجب بازیابی حرکت، کاهش سفتی و تقویت عضلات اطراف مچ پا میشود.
استفاده از ابزارهای حمایتی مانند بریس و کفشهای طبی که موجب کاهش فشار وارده بر مچ پا میشود.
استفاده از آنتی بیوتیکها و مراقبتهای دقیق به منظور جلوگیری از عفونت زخم در صورت وجود شکستگی باز
مصرف مکملهای کلسیم و ویتامین دی که برای بهبود سلامت استخوان ضروری میباشد و موجب تسریع فرآیند التیام استخوان و کاهش خطر عوارض میشود.
آیا شکستگی مچ پا 100 درصد بهبود مییابد؟
احتمال بهبود کامل در شکستگیهای ساده و بدون عوارض، با رعایت تمامی دستورات پزشکی و مراقبتی لازم بسیار بالا است و بیماران میتوانند بدون هیچ مشکلی به فعالیتهای عادی خود بازگردند.
در شکستگیهای پیچیده مانند شکستگیهای چند قلمی یا مفصلی، هیچگونه تضمین کاملی برای بهبودی وجود ندارد و بیمار همواره مقداری محدودیت در حرکت و درد را تجربه خواهد کرد. علاوه بر این، احتمال خطر ابتلا به آرتروز مفصل مچ پا در افرادی که دچار شکستگیهای پیچیده شدهاند، نیز بیشتر میباشد. بازگشت به ورزشهای سنگین برای ورزشکارانی که دچار شکستگی مچ پا شدهاند، ممکن است نیازمند مدت زمان بهبودی بیشتری باشد و در صورت عدم بهبودی کامل، بیمار ممکن است با خطر آسیب مجدد مواجه شود.