استخوان قاپ یا تالوس یکی از استخوانهای مفصل مچ پا است که از بالا با استخوان درشت نی و از پایین با استخوان پاشنه ارتباط دارد. این استخوان حد فاصل ساق و مچ پا است و بخش زیادی از آن توسط غضروف پوشیده شده است. اگر شخصی دچار شکستگی مچ پا شده باشد به احتمال زیاد استخوان آسیب دیده این استخوان است. تالوس استخوان حساسی است که در اثر سوانحی چون تصادفات رانندگی و یا سقوط از ارتفاع دچار شکستگی استخوان تالوس مچ پا میشود. این آسیب میتواند باعث چند تکه شدن و جابجایی آن نیز شود. آسیب به تالوس به عنوان یکی از عناصر اصلی حرکات مچ پا منجر به از دست رفتن بخش زیادی از دامنههای حرکتی آن میشود.
وظیفه اصلی تالوس انتقال وزن و فشار در امتداد مچ پا بوده و همچنین به عنوان بخشی از مفصل زیر قاپی امکان حرکات چرخشی و رو به داخل و بیرون را برای پا فراهم میکند.
در صورت آسیب به این استخوان لازم است تا سریعاً مچ پا به وسیله آتل ثابت شود پس از آن بنا بر تشخیص پزشک و نوع آسیب به استخوان امکان نیاز به جراحی و یا درمان بدون جراحی وجود دارد.
فهرست مطالب
شکستگی استخوان تالوس مچ چیست؟
استخوان تالوس یکی از استخوانهای مچ پا است که در نزدیکی پاشنه قرار دارد. شکستگی استخوان تالوس مچ به معنای شکستن یا ترک خوردن این استخوان است. این نوع شکستگی معمولاً به دلیل ضربههای شدید به پا و یا سقوط از ارتفاع اتفاق میافتد. علائم شکستگی استخوان تالوس مچ شامل درد، تورم، و کبودی در منطقه مچ پا میشود. درمان شکستگی استخوان تالوس مچ ممکن است شامل استفاده از گچ، داروهای دردسر، تزریقات و یا جراحی باشد.
گفتیم که استخوان تالوس یکی از اجزای مهم مفصل مچ پا است. این استخوان از بالا با استخوانهای درشت نی و نازک نی و از پایین با استخوان پاشنه مفصل شده و دامنههای حرکتی اصلی مچ پا را ایجاد میکند. هر گونه شکستگی مچ پا باعث از دست رفتن توانایی مفصل مچ پا در انجام حرکات مربوط به خود میشود.
در مواقعی که ضربه شدید به این استخوان وارد شود ممکن است شکستگی مچ پا ایجاد شده و تالوس دچار جابجایی شود. از علائم شکستگی تالوس ایجاد درد زیاد در مچ پا، تورم مچ پا و عدم توانایی فرد در ایستادن است. رسیدگی و دقت در درمان این عارضه اهمیت زیادی دارد چرا که عدم جوش خوردن صحیح استخوان عوارض زیادی را به دنبال دارد.
علت شکستگی استخوان تالوس مچ پا
شکستگی استخوان تالوس مچ معمولاً به دلیل ضربههای شدید به پا و یا سقوط از ارتفاع اتفاق میافتد. این ضربهها ممکن است در نتیجه ورزش، تصادفات، حوادث رانندگی و یا سایر عوامل دیگری که باعث آسیب به پا میشوند، رخ دهند. عوامل دیگری که ممکن است باعث شکستگی استخوان تالوس مچ شوند، شامل استفاده زیاد از پا، تنشهای مکرر و یا بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید و اوستئوپوروز (کاهش چگالی استخوان) میشوند.
شکستگی استخوان تالوس معمولاً بر اثر وارد شدن نیروی زیاد به این استخوان ایجاد میشود. این نیرو ممکن است در اثر تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع و یا هر عامل آسیب زای دیگری باشد که باعث ایجاد شکستگی و دررفتگی استخوان میشود. منظور از دررفتگی در استخوان تالوس جابجایی استخوان شکسته شده و قطع ارتباط آن با استخوانهای بالا و پایین است که نیاز به جراحی و جا انداختن استخوان را ایجاد میکند.
در زیر علل شکستگی استخوان تالوس مچ پا به صورت لیست آمده است:
- ضربه شدید به پا
- سقوط از ارتفاع
- ورزشهایی که نیاز به حرکات شدید پا دارند
- تنشهای مکرر در منطقه مچ پا
- بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید و اوستئوپوروز که باعث ضعف استخوانها میشوند
از طرفی پیچ خوردگی مچ پا در اثر سوانح ورزشی و یا دیگر فعالیتهای روزانه نیز ممکن است منجر به آسیب به این استخوان به صورت کنده شدن غضروف آن شود. این سوانح که آسیب جدی به استخوان تالوس وارد میکنند نیاز به مراجعه به فوق تخصص مچ پا دارند، چرا که عدم رسیدگی صحیح به آن ها باعث باقی ماندن عوارض تا آخر عمر میشود.
نحوه درمان شکستگی استخوان تالوس در ناحیه مچ پا
در صورت آسیب استخوان تالوس در اولین اقدام باید مچ پا را به وسیله آتل مخصوص بی حرکت نگه داشت، چرا که هرگونه حرکت و فشار مضاعف میتواند منجر به تشدید آسیب شود.
پس از ارجاع شخص به ارتوپد و یا در صورت دسترسی به فوق تخصص مچ پا، پزشک از طریق معاینه و عکسبرداری از مچ پا، میزان آسیب وارده را ارزیابی کرده و روش درمانی مؤثر را انتخاب میکند.
در زیر روشهای درمان شکستگی استخوان تالوس در ناحیه مچ پا به صورت لیست آمده است:
- استفاده از گچ: در برخی موارد، پزشک ممکن است از گچ برای ثابت کردن استخوان شکسته استفاده کند. این کار باعث میشود استخوان شکسته در موقعیت صحیح قرار بگیرد و فرصت بهبودی داشته باشد.
- دارو: پزشک شاید داروهای مخصوص را به شما تجویز کند تا درد شما کاهش یابد.
- تزریقات: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را به شما تزریق کند تا کمک کند استخوان شکسته شما بهبود پیدا کند.
- جراحی: در برخی موارد، جراحی ممکن است برای درمان شکستگی استخوان تالوس مچ لازم باشد. در این روش، پزشک با استفاده از سرنگهای ویژه و مواد جراحی، استخوان شکسته را بازسازی میکند.
درمان شکستگی استخوان تالوس بسته به میزان آسیب وارده به این استخوان دارد. در صورتی که آسیب جزئی بوده و جابجایی استخوان انجام نشده باشد میتوان با گچ گرفتن و تجویز فیزیوتراپی نسبت به درمان اقدام کرد، اما معمولاً درمان تالوس به انجام عمل جراحی و جا انداختن استخوان نیاز پیدا میکند طی این عمل جراح مچ پا استخوانهای شکسته تالوس را مجدداً چینش و ثابت میکند. در بعضی از موارد برای این کار از پیچها و پلاکهای فلزی استفاده میشود.
عوارض این مدل شکستگی در مچ پا
شکستگی استخوان تالوس حتی پس از بهبودی نیز ممکن است با مشکلات و عوارضی همراه باشد. از جمله این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- آرتروز مچ پا: این عارضه به دلیل آسیب غضروف سطح تالوس و در نتیجه ایجاد سایش در مفصل ایجاد میشود. آرتروز ممکن است در قسمت بالایی تالوس یعنی مفصل مچ پا و یا قسمت زیرین یعنی مفصل ساب تالار ایجاد شود.
- نکروز آواسکولار: نکروز آواسکولار به معنی فروپاشی بافت استخوان در اثر نبود جریان خون است که به علت آسیب رگهای خونی ناشی از صدمه وارده ایجاد میشود. این عارضه به مرور باعث آسیب به غضروف و در نتیجه ساییدگی مفصل مچ پا میشود. نکروز آواسکولار به عنوان یک عارضه رایج حتی پس از یک عمل موفقیت آمیز نیز ممکن است ظاهر شود.
- دفورمیتی یا تغییر شکل پا: این عارضه با تغییر شکل در پا باعث میشود که فرد بر روی کناره پا راه برود.
- درد مزمن: تا مدت زیادی پس از بهبودی ممکن است هرگونه فشار به مچ پا باعث ایجاد درد در این ناحیه شود.
- جوش نخوردن یا بد جوش خوردن استخوان تالوس: این عارضه که ممکن است در هر شخصی به وجود بیاید می تواند باعث نیاز به جراحی مجدد مچ پا شود.
جمع بندی
تالوس به عنوان یکی از ارکان اصلی مچ پا نقش زیادی در حرکات آن ایفا میکند، از آنجایی که هرگونه آسیب به این استخوان میتواند منجر به عوارض طولانی مدت و گاهی همیشگی شود، لازم است تا از رفتارهای پرخطر و موارد آسیب زا پرهیز شود.
انجام عمل بر روی این استخوان فرآیند حساسی است و ایجاب میکند که جراح مچ پا از مهارت و تجربه کافی در این زمینه برخوردار باشد.
حتی پس از عمل موفقیت آمیز نیز امکان ایجاد عوارض برای این ناحیه وجود دارد لذا در مراقبتهای پس از عمل و انجام تمرینهای ورزشی تجویز شده باید دقت کافی انجام شود.