پادرد ممکن است از یک درد خفیف از ناحیه لگن و رانها شروع شده و تا مچ و کف پای فرد را درگیر خود کند. افراد مختلف به دلایل متعددی میتوانند دچار این عارضه شوند. تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا میتواند تمام فعالیتهای روتین و روزانه فرد مثل خوابیدن، راهرفتن و … را تحت تأثیر قرار دهد. برخی افراد در اثر آسیبها و اختلالات استخوانی مانند شکستگی مچ پا این درد را تجربه کنند.
درهرصورت، تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا، با درد، کرختی و بیحسی در ناحیه پا احساس میشود. بیماران ممکن است با علائم و نشانههای متفاوت از این بیماری به فوق تخصص مچ پا مراجعه کنند. درد، سوزش، تیرکشیدن و حتی احساس ایستادن روی آب یخ از جمله علائمی هستند که بیماران، تیرکشیدن را با این عبارات توصیف میکنند. به طور معمول، تمام این علائم از قسمت انتهایی کمر نشئت میگیرد، به عبارتی ناحیهای که عصب از ستون فقرات خارج و عملکرد ناحیه پا اعم از عضلات پا، مچ پا و کف پا از آن ناشی میشود. چنانچه تیرکشیدن درد لگن تا انتهای پا، به این ناحیه مربوط باشد، به آن درد ارجاعی میگویند. زیرا بروز هرگونه آسیب و مشکل در نواحی نزدیک به پا منجر به این عارضه میشود و تشخیص درست علت آن بر عهده پزشک متخصص است.
دلایل تیرکشیدن درد لگن تا انتهای پا
در اکثر موارد، آسیبها و مشکلات قسمت پایینی کمر، علت اصلی تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا هستند. مغز همیشه در تشخیص منبع اصلی درد، عملکرد خوبی ندارد و بیمار هم ممکن است درد در چند ناحیه را بهصورت مبهم احساس کند. در این حالت تشخیص علت اصلی درد، برای ارائه درمان صحیح، برای پزشک نیز دشوار خواهد بود. زیرا هرگونه علائم کلینیکی مانند گرفتگی عضله، کشیدگی تاندونها و حتی واردآمدن فشار به مهرهها میتواند عوارض مشابه تیرکشیدن را برای بیمار ایجاد کند.
در برخی موارد بیمار، به جراح مچ پا مراجعه کرده و بعد از آزمایشهای تشخیصی، کشیدگی عضلات و تاندونهای ساق را علت تیر کشیدن میداند. اغلب پزشکان، بعد از تشخیص ابتدایی عارضه، از درمانهای ساده شروع میکنند. جلسات فیزیوتراپی و انجام برخی حرکات ورزشی و کششی و حتی آموزش راهرفتن و بلندکردن اجسام از جمله این روشها هستند. اگر با این روشها، هیچگونه تغییری در روند درمان حاصل نشد، آنگاه طبق تشخیص پزشک، درمانهای دیگری برای وی در نظر گرفته میشود.
تنگی کانال نخاعی
هرگونه عاملی که باعث ایجاد فشار روی نخاع شود، تنگی کانال نخاع را در پی دارد و منجر به گسترش درد در تمام ناحیه پا میشود. این عارضه اغلب با افزایش سن و در نتیجه بزرگشدن سطح مهرههای کمر همراه با فرسایش ستون فقرات مشاهده میشود.
در سالمندان، این عارضه با دردهای لگنی و انجام فعالیتهای روزانه و روتین مانند ایستادن، راهرفتن و حتی نشستن زیاد و نیز خم و راست شدن به سمت جلو افزایش مییابد. درد در این ناحیه منجر به ایجاد بیحسی، ضعف، سوزنسوزن شدن و اختلال در عملکرد مثانه و روده و بیاختیاری ادرار (نشت) و مدفوع میشود.
فرسایش دیسک کمر
فرسایش دیسک کمر عموماً با افزایش سن همراه است. زیرا در دوران سالمندی صفحات بین مهرهای، آب خود را از دست میدهند. در نتیجه انعطافپذیری مهرهها کاهشیافته و دیسکهای بین مهرهای فرسایش مییابند. این عوارض، باعث میشوند که فرد با هرگونه حرکتی دچار درد در این ناحیه شود. درد دیسک به قسمت پایین کمر و پاها امتداد پیدا میکند و پاها تیر میکشند.
جالب است بدانید که تشخیص این عارضه، یک زنگ خطر برای فرد محسوب میشود ولی بیماری نیست. بلکه بخشی از روند پیری است که همه افراد آن را تجربه میکنند ولی الزاماً همه دچار درد ستون فقرات و کشیدگی درد لگن تا انتهای پا نمیشوند.
لغزش مهرههای کمر
این عارضه زمانی رخ میدهد که یکی از مهرههای ستون فقرات، نسبت به مهره پایینتر به سمت جلو سر میخورد. در نتیجه لغزش مهرههای کمر، ستون فقرات ساختار طبیعی خود را از دست میدهد. همچنین ثبات و حالت طبیعی و انعطافپذیری ستون مهرهها دچار اختلال شده و از بین میرود. این ناپایداری و عدم ثبات، باعث ایجاد فشار روی عصب خروجی از نخاع به سمت پاها شده و در ادامه تیر کشیدن و درد لگن تا انتهای پا را در پی دارد.
اغلب خانمها در سنین بالای 50 سال به دلیل تغییرات هورمونی دچار بیثباتی ستون مهرههای کمر میشوند. ادامه روند این عارضه، راهرفتنهای طولانی را برای فرد غیرممکن میکند.
انواع سیاتیک
سیاتیک یکی از طولانیترین اعصاب بدن است. این عصب از نخاع تا کف پاها کشیده شده است. به همین علت منجر به تیرکشیدن درد لگن تا انتهای پا میشود. درد سیاتیک از پایینترین بخش کمر شروع شده و از طریق باسن و لگن تا پایین و کف پا ادامه پیدا میکند. معمولاً این درد، یک سمت بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و بهندرت هر دو طرف را درگیر خود میکند. گاهی فرد احساس میکند که در حالت درازکشیدن یا راهرفتن درد وی بهبود مییابد و در صورت ایستادن یا نشستن بیشتر میشود. بهتر است بدانید که این علائم نشانه درد عصب سیاتیک میباشند.
درد سیاتیک با دردهای شدید همراه است. ولی در اکثر موارد بدون جراحی و ظرف چند هفته درمان میشود. اتفاقات شغلی و تصادف با ماشین از جمله علل آسیبدیدگی عصب سیاتیک میباشند.
دو نوع درد سیاتیک و جود دارد:
-
سیاتیک حاد یا کوتاهمدت
در این نوع درد سیاتیک، نیازی به روشهای پزشکی خاص برای درمان نیست. با مصرف برخی مسکنهای بدون نسخه، کمپرس آب سردوگرم و حتی برخی حرکات ورزشی و کششی تا حد قابلتوجهی میتوان درد این ناحیه را کاهش داد.
-
سیاتیک مزمن یا بلندمدت
گاهی مواقع فوق تخصص مچ پا، درد سیاتیک را مزمن تشخیص میدهد. در این صورت بیمار نیاز به درمان طب فیزیکی یا در اصطلاح عموم فیزیوتراپی خواهد داشت. برخی تمرینات ورزشی و کششی، گرمادرمانی و تکنیکهای خاص از جمله راههای درمان سیاتیک مزمن هستند. اگر آسیبدیدگی شدید باشد، در موارد بسیار نادر، عمل جراحی آخرین گزینه درمانی خواهد بود.
فرایند درمان سیاتیک حاد 6 تا 8 هفته است درحالیکه روند درمان سیاتیک مزمن بیشتر طول میکشد.
جمعبندی
تیرکشیدن درد لگن تا انتهای پا، به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. در برخی موارد تشخیص علت آن برای پزشک معالج نیز دشوار خواهد بود. چون تمام علائم کشیدگی تاندونها، گرفتگی عضلات و حتی شکستگی مچ پا، با درد و تیر کشیدن این ناحیه همراه است.
در مواقعی که درد ناشی از عصب سیاتیک باشد، خود فرد هم بهراحتی میتواند آن را تشخیص دهد. اما گاهی فرد به علت آسیبها و درد در ساق پا و مفصل مچ پا به جراح مچ پا مراجعه میکند. به طور معمول روشهای غیرتهاجمی به بیمار توصیه میشود. در صورتت عدم بهبودی، جراحی گزینه پیشنهادی پزشک خواهد بود. البته بهندرت این عارضه، منجر به عمل جراحی میشود.