هالوکس والگوس چیست؟

هالوکس والگوس (Hallux Valgus) یا همان “بونیون”، یک حالت بیماریایی است که در آن مچ پا به سمت بیرون منحرف می‌شود و انگشت شست پا (هالوکس) به سمت سایر انگشتان پا منحرف می‌شود. این شرایط می‌تواند باعث تغییر شکل و استقامت پا شود.

مشکلاتی که هالوکس والگوس می‌تواند ایجاد کند

1. درد: نقاط توده و مفصلی که متأثر می‌شود، ممکن است درد و تورم داشته باشند و باعث مشکلات در راه رفتن و استفاده از کفش‌های معمولی شوند.
2. تغییر شکل پا: هالوکس والگوس باعث تغییر شکل پای بزرگ می‌شود و پا به سمت داخل خم می‌شود. این می‌تواند باعث عدم تطابق با کفش‌های معمولی شود و مشکلات در پوست و بافت نرم پا را ایجاد کند.
3. التهاب و قرمزی: در بعضی موارد، هالوکس والگوس ممکن است منجر به التهاب و قرمزی پوست در ناحیه متأثر شود که می‌تواند ناراحتی و درد را افزایش دهد.
4. مشکلات مفصلی: در برخی موارد، هالوکس والگوس می‌تواند باعث مشکلات در مفصل هالوکس و البته متاتارسوفالنژی شود، که می‌تواند به محدودیت حرکت و نیاز به درمان جراحی منجر شود.

آیا هالوکس والگوس مشکلی جدی است؟

چه کسی ممکن است بونیون بگیرد؟

از هر 4 ایرانی 1 نفر بونیون دارد. مشکل پا در افراد مسن به ویژه زنان شایع‌تر است. بونیون ها می‌توانند روی یک یا هر دو پا ایجاد شوند.

انواع بونیون

بونیون روی انگشت شست پا شایع‌ترین هستند. انواع دیگر عبارتند از:

هالوکس والگوس مادرزادی: برخی از نوزادان با بونیون به دنیا می‌آیند.

هالوکس والگوس نوجوانان یا نوجوانان: نوجوانان و نوجوانان بین 10 تا 15 سال ممکن است دچار بونیون شوند.

بونیونت: این بونیون در قسمت بیرونی انگشت کوچک پا (صورتی) شکل می‌گیرد.

علائم هشداردهنده هالوکس والگوس

در زبان یونانی به کلمه “بونیون” شلغم گفته می‌شود که به شکلی همانند کج شدگی به وجود آمده در شست پا است. علائم زیر شما را از شکل‌گیری هالوکس والگوس آگاه می‌کند:

• اگر قادر به خم کردن یا جمع کردن شست پا نیستید
• اگر دچار سوزش و یا درد هنگام خم کردن شست پا شدید
• اگر احساس کردید که شست پای شما بی حس شده است
• اگر در پای خود میخچه دیدید و یا تاندون‌های موجود در انگشت شست دچار درد شدید شد

هالوکس والگوس شما را تهدید می‌کند و باید به فکر باشید و در اسرع وقت به فوق تخصص مچ پا و کف پا جهت درمان بونیون مراجعه کنید.

👈 به علت این که این زاویه از مسیر صاف انگشت تغییر می‌کند، درد خیلی شدیدی برای پای شخص به وجود می‌آید که بیشتر در خانم‌ها این عارضه وجود دارد که باعث محدودیت در راه رفتن می‌شود.

از دلایل به وجود آمدن این آسیب پیشگیری کنید

همه افراد می‌توانند هالوکس والگوس داشته باشند، اما در زنان بیشتر از مردان شایع است. عوامل خطر دیگری برای توسعه هالوکس والگوس عبارتند از:

• ژنتیک: اگر اعضای دیگری از خانواده شما هالوکس والگوس دارند، شما هم ممکن است بیشتر به این مشکل دچار شوید.
• سن: هالوکس والگوس در افراد بالغتر شایع تر است.
• ساختار پای: افراد با پای صاف یا پای با قوس بالا به هالوکس والگوس حساس تر هستند.
• استفاده از کفش‌های تنگ: کفش‌های بسیار تنگ یا با پاشنه بلند می‌توانند فشار روی انگشتان ایجاد کرده و به توسعه هالوکس والگوس کمک کنند.
• برخی از شرایط پزشکی: شرایطی مانند التهاب مفصل روماتوئید می‌توانند خطر ابتلا به هالوکس والگوس را افزایش دهند.

در ایجاد هالوکس والگوس عوامل متعددی از جمله سابقه خانوادگی، پوشیدن کفش‌های نامناسب و بسیاری از فاکتورهایی که در ادامه اشاره می‌کنیم دخیل است:

• اگر پا دچار آسیب شود می‌تواند باعث ایجاد انحراف شست پا شود
• ممکن است به دلیل مشکل مادرزادی این عارضه رخ دهد
• مشکلات موجود در استخوان بندی
• بیش از حد ایستادن یا قدم زدن زیاد
• آرتریت روماتوئید
• استفاده مداوم از کفش غیرطبیعی، نامناسب و پاشنه بلند
• آرتروز و نقرس
• افزایش وزن
• مشکلات بافت‌های چسبنده
• کاهش فعالیت بدنی

زمانی که بین دو مفصل پینه استخوان به وجود می‌آید و این زائده استخوانی محور انگشت را از حالت عادی خودش خارج می‌کند. برخی از بیماری‌ها نیز باعث ایجاد این مشکل می‌شوند:

• روماتوئید
• آرتریت باکتریال
• نقرس
• بیماران ICU که دچار فلج شدگی شده‌اند

تشخیص بونیون یا هالوکس والگوس

برای تشخیص بونیون یا هالوکس والگوس، مراحل زیر انجام می‌شوند:

1. بررسی پزشکی و مصاحبه: پزشک یا متخصص ارتوپدی (جراحی ارتوپدی) با شما مصاحبه می‌کند تا اطلاعاتی درباره علائم، تاریخچه پزشکی، فعالیت‌های روزانه و نیازهای شما بدست آورد.
2. بررسی فیزیکی: پس از مصاحبه، پزشک یا متخصص ارتوپدی به بررسی فیزیکی پاها و انگشتان می‌پردازد. طی این مرحله، امکان تشخیص بونیون بر اساس علائم بالینی مانند شکل انگشت بزرگ پا و میزان تورم و درد ارزیابی می‌شود.
3. تشخیص تصویربرداری: در مواردی که تشخیص دقیق‌تر نیاز است، ممکن است پزشک از تصویربرداری مانند رادیوگرافی (X-ray) استفاده کند. تصاویر X-ray می‌توانند نشان دهنده تغییرات در ساختار استخوانی و زوایای مرتبط با بونیون باشند.
4. ارزیابی میزان درد و ناتوانی: پزشک ممکن است از شما در مورد میزان درد، تورم، تاکسیته (حساسیت) و ناتوانی در حرکت انگشت بزرگ پا سوال کند.
5. تشخیص و تعیین درمان: با بررسی اطلاعات جمع‌آوری شده و نتایج آزمایش‌ها، پزشک تشخیص نهایی می‌گذارد و برنامه‌ای برای درمان و مدیریت بونیون ارائه می‌دهد. این ممکن است شامل توصیه‌هایی برای استفاده از کفش مناسب، تغییر فعالیت‌های روزانه، استفاده از سرنگ‌ها و پارچه‌های تخصصی (برای کاهش فشار)، و در صورت موارد شدیدتر، روش‌های جراحی جهت تصحیح بونیون باشد.

روش‌های درمان هالوکس والگوس

یکی از بیماری‌های شایع که در حوزه پا و مچ پا است انحراف انگشت شست به سمت خارج است. این بیماری بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود. افرادی که سابقه ارثی این بیماری را دارند، افرادی که کف پای صاف دارند، کسانی که در واقع دچار کوتاهی تاندون آشیل (Achilles tendon) هستند، افرادی که یک مقداری مفاصل آنها انعطاف پذیری بیش از حد دارد و همچنین کسانی که کفش‌های نامناسب می‌پوشند (کفش‌هایی که خیلی پاشنه بلند هستند و کفش‌هایی که خیلی جلوش عرض بسیار کمی دارد) این افراد مستعد هستند برای اینکه دچار این بیماری شوند. حال با هم به روش‌های درمانی جدیدی که قابلیت بهبودی و درمان کامل را دارند اشاره می‌کنیم:

تمرینات مخصوص

برخی تمرینات اگر به صورت مداوم انجام شود باعث می‌شود تا به مرور این انحراف به شکل ثابت خود بازگردد. مراحل زیر را دنبال کنید:

1- انگشت را در جهت مسیر طبیعی خودش می‌کشیم و عضله‌ای که انگشت را کنترل می‌کند را در معرض کش قرار می‌دهیم؛ می‌توانیم عضلات این قسمت را ماساژ دهیم. ماساژ دادن باعث تسکین درد و رهاسازی عضلاتی که باعث انحراف انگشت شده‌اند می‌شود. حالا انگشت را به سمت بیرون می‌کشیم؛ می‌توانید با حوله انگشت خود را بگیرید و به سمت خارج نیرو وارد کنید

2- در تمرین بعد دو انگشت را با کش به هم ببندید و سعی کنید آنها را از هم دور نگه دارید تا جایی که در یک خط راست قرار بگیرند. این تمرین‌ها باعث کاهش درد و درمان انحراف انگشتان می‌شود.

 پوشیدن کفش‌های مناسب

زمانی که شما به فیزیوتراپیست مراجعه می‌کنید، اولین سؤالی که از شما می‌پرسند این است که کفش شما چطور است؟ آیا کفش مناسب می‌پوشید یا نه؟ پس یکی از بهترین راه‌ها انتخاب کفش مناسب است. گاهی اوقات با یک تعویض کفش ساده که مناسب پای شماست و به مفصل پا فشار نمی‌آورد می‌توانید یک درمان موفقیت آمیز داشته باشید.

استفاده از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی

این داروها می‌تواند درد را تسکین بدهد و التهاب ایجاد شده را از بین ببرد. مثل تزریق کورتیکواستروئید (Corticosteroid) که یک روش خیلی خیلی خوب برای درمان بیماری‌های التهابی است.

استفاده از یخ

چندین مرتبه در روز هر بار هم به مدت 20 دقیقه کاهش تورم را به همراه دارد. حتماً استفاده کنید. ولی یادتان باشد که یخ را نباید به طور مستقیم روی پوست قرار دهید.

استفاده از کفی کفش بونیون

این کفی مختص همین بیماری هالوکس والگوس ساخته شده که می‌توانید تهیه و استفاده کنید.

دوستان همین روش‌هایی که گفتیم برای کاهش درد تورم و درمان هالوکس والگوس مفید هستند.

مراجعه به فیزیوتراپیست متخصص

زمانی که شدت درد زیاد است باید به یک فیزیوتراپیست که تخصص بنیان هالوکس والگوس دارد مراجعه کنید. شاید مشکلات دیگری رخ داده باشد که تنها یک متخصص می‌تواند تشخیص صحیح بدهد. به عنوان مثال، چرخش در ناحیه پاشنه داشته باشید یا کشیدگی در ناحیه استخوان را نداشته باشید که با یک پدوسکوپ (pedoscope) به راحتی تشخیص داده می‌شود.

عمل جراحی

اما گاهی اوقات آنقدر شدت این بیماری زیاد است که فقط با عمل جراحی درست شدنی است. بونیونکتومی (Bunionectomy) نام این عمل جراحی است که برای اصلاح بونیون مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چه نوع عمل جراحی برای هالوکس والگوس باید انجام دهم؟

در علم پزشکی بیش از 130 جراحی مختلف برای هالوکس والگوس شرح داده شده است که هیچ کدام از آن‌ها نسبت به دیگری برتری ندارد. در واقع تمامی این روش‌ها به منظور تعادل مجدد انگشت پا، اصلاح ناهنجاری‌ها و طبیعی کردن پا تا حد امکان انجام می‌شوند و انتخاب روش آن‌ها به وضعیت بیمار بستگی دارد.

تفاوت بین بونیون و هالوکس والگوس چیست؟

بونیون، هالوکس، والگوس، هر سه اصطلاح مرتبط با مشکلات اسکلتی پا هستند، اما هر کدام دارای معنی و علایم مخصوص به خود هستند. این اصطلاحات به بیماری‌های مرتبط با پاها اشاره دارند که در آن‌ها تغییرات در استخوان‌ها و مفاصل پا رخ می‌دهد. در زیر تفاوت بین این سه اصطلاح را توضیح می‌دهم:

1. بونیون (Bunion):
بونیون یک مشکل اسکلتی پا است که عمدتاً به دلیل فشار طولانی مدت بر روی مفصل بزرگ انگشت پا رخ می‌دهد. این مشکل باعث انحراف مفصل بزرگ انگشت پا به سمت داخل پا می‌شود که ممکن است به صورت یک گوشه بروز کند و مانع از قرارگیری صحیح پا در کفش شود. بونیون معمولاً با قرارگیری غلط پا در کفش‌های برش دار یا تنگ و بلند پا به وجود می‌آید.

2. هالوکس (Hallux Valgus):
هالوکس همان بونیون است که با نام علمی ترشح می‌شود. این حالت همان انحراف مفصل بزرگ انگشت پا به سمت داخل است. هالوکس نتیجه‌ای از تغییرات در طولانی‌مدت بنیه استخوانی پا می‌شود و معمولاً ناشی از فرمان‌های ژنتیکی یا کفش‌های نامناسب است. این حالت باعث ایجاد توده‌ای استخوانی و محدود کردن حرکت انگشت بزرگ پا می‌شود.

3. والگوس (Valgus):
والگوس یک مفهوم عمومی‌تر است و به معنای انحراف به سمت بیرون از محور طبیعی یک عضو است. هالوکس یک نوع والگوس است که به معنای انحراف مفصل بزرگ انگشت پا به سمت بیرون (برخلاف هالوکس) است.

خلاصه‌اش، بونیون و هالوکس والگوس هر سه به مشکلات مشابهی ارتباط دارند که ناشی از تغییرات در مفاصل و استخوان‌های پا هستند، اما هرکدام دارای تعاریف و علایم خاص خود هستند.

آیا برای درمان هالوکس والگوس نیاز به جراحی است؟

هالوکس والگوس یک بیماری پایین دستی است که معمولا با تغییر شکل انگشتان پا و تغییر محور آنها همراه است. در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی باشد، اما در بیشتر موارد می توان با استفاده از روش های غیر جراحی مانند استفاده از کفش های ویژه، ارتجاع، تزریق کورتیکواستروئید و فیزیوتراپی بهبود یافت.

در هر صورت، تصمیم نهایی برای درمان هالوکس والگوس باید توسط پزشک متخصص ارتوپدی گرفته شود. بنابراین، بهتر است با متخصص مربوطه خود مشورت کنید تا بهترین روش درمان برای شما تعیین شود.

به طور معمول این عمل جراحی برای از بین بردن رشد استخوان بونیون و اصلاح کردن مجدد لیگامان ها و تاندون‌های مفصل انگشت شست پا صورت می‌گیرد.

قوز در قسمت شست پا معمولاً نیاز به جراحی دارد و هالوکس والگوس به دلیل ژنتیک، استفاده از کفش نامناسب و وزن است. زمانی که یکی از اقوام درجه یک شما دارای انحراف شدید باشد، اغلب مواقع در خود فرد هم به همان شکلی مشکل پیش می‌آید.

گاهی اوقات پیچ‌ها و پین‌هایی در استخوان قرار داده می‌شود تا محل استخوان اصلاح شود و با از بین بردن بخشی از استخوان انگشت بزرگ پا که به منظور صاف کردن انجام می‌شود. به طور کلی، این عمل سرپایی انجام می‌شود و در کل یک ساعت به طول می‌انجامد. پس از عمل جراحی هالوکس والگوس یک مراقبت‌هایی باید از خودتان انجام دهید و بلافاصله به پیاده روی نروید و در کل هر کاری که به پای شما فشار می‌آورد را انجام ندهید.

خانم جوان 26 ساله

همانطور که می‌بینید امکان جراحی دوطرفه نیز وجود دارد و با این روش تنها به کمک عصا می‌تواند 2 هفته راه برود تا محل بخیه تحت فشار نباشد و به سرعت جوش بخورد و پس از آن بی عصا نیز می‌توان به سرعت به زندگی نرمال برگشت.

شکل پا‌ها پس از عمل جراحی هالوکس والگوس چگونه خواهد بود؟

اکثر افرادی که جراحی هالوکس والگوس انجام می‌دهند از نتیجه آن بسیار راضی هستند، زیرا پای آن‌ها به شکل طبیعی خود بازگشته است. درد ناشی از هالوکس والگوس از بین رفته است، بیماران می‌توانند کفش‌های معمولی بپوشند، شست پا وظایف عادی خود را آغاز کرده و سرعت راه رفتن افزایش می‌یابد. به همین دلیل است که اکثر افراد معمولا پس از مشاهده بهبود وضعیت پای اول خود، پای دوم را نیز عمل می‌کنند.

عوارض جراحی هالوکس والگوس

جراحی هالوکس والگوس ممکن است عوارضی را با خود به همراه داشته باشد که وضعیت بیمار را بد‌تر از وضعیت پیش از جراحی کند. این عوارض که معمولا در کم‌تر از 10% بیماران ایجاد می‌شود به شرح زیر است:

• عفونت زخم محل جراحی
• ترومبوز ورید عمقی یا DVT
• سفتی مفصل انگشت پا
• احساس درد در زیر پا
• آسیب دیدگی اعصاب محیطی
• التهاب و درد دائمی
• افزایش ضخامت بافت اسکار
• احساس درد و سوزش مزمن در پا
• تغییر شکل استخوان

متخصصی که عمل جراحی هالوس والگوس انجام می‌دهد، باید بیمار را از عوارض این عمل و نشانه‌های مربوط به آن‌ها آگاه کند تا بیمار در صورت مشاهده هر گونه علائم غیر عادی بتواند پزشک را مطلع و از دیگر عوارض شدید جلوگیری کند.

مراقبت های بعد عمل هالوکس والگوس

عمل هالوکس والگوس یک جراحی است که برای اصلاح یک هالوکس والگوس (توپانچه) در پا انجام می‌شود. برای بهبود سریعتر و کاهش عوارض پس از عمل هالوکس والگوس، می‌توانید مراقبات زیر را رعایت کنید:

1. استفاده از پنبه‌ها و بندهای نرم: بعد از عمل، پاهایتان ممکن است برای جلوگیری از اصابت ضربه یا فشار به منطقه عمل هالوکس والگوس، به پنبه‌ها و بندهای نرم پوشانده شوند.
2. استفاده از کفش مناسب: انتخاب کفش‌های مناسب و راحت بسیار مهم است. کفش‌های با قسمت جلویی فشرده یا با تاک‌های بلند بهتر است اجتناب کنید.
3. استفاده از عصا یا پایه‌های کمکی: برای تخفیف فشار از پاهای مصنوعی یا عصاهای کمکی استفاده کنید تا وزن بدن روی پاهای عمل شده کمتر شود.
4. مصرف داروها: پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب یا مسکن تجویز کند. دقیقاً دستورات پزشک را دنبال کنید و به نظرات و توصیه‌های او اطمینان کنید.
5. مراقبت از جای عمل: مناطق عمل را تمیز نگه دارید و هر گونه علامتی از التهاب، قرمزی، خونریزی یا عفونت را به پزشک خود اطلاع دهید.
6. فیزیوتراپی: پزشک ممکن است به شما تمرینات فیزیوتراپی برای بهبود حرکت پاها و تقویت عضلات پیشنهاد دهد. این تمرینات را به دقت انجام دهید.
7. پیگیری توصیه‌های دکتر اتوکش: مطابق توصیه‌ها و ویزیت‌های پس از عمل پزشک خود باشید. او ممکن است پس از عمل تغییراتی در دستورات مراقبتی اعمال کند.

طب سوزنی، استفاده از داروهای ضدالتهابی مثل آسپرین (Aspirin)، ایبوپروفن (Ibuprofen) و ناپروکسن (Naproxen) برای تسکین درد و تورم می‌تواند کمکتان کند.

امیدوارم از این مشکل رها و راحت شوید. در بخش نظرات هرگونه سؤال در مورد ناهنجاری هالوکس والگوس دارید یا برایتان پیش آمده است با ما مطرح کنید تا در اسرع زمان پاسخگوی شما باشیم. اگر دچار شکستگی مچ پا شده اید، برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از روش های درمان به این مقاله مراجعه کنید.