پارگی رباط مچ پا یکی از مشکلاتی است که این روزها ورزشکاران زیادی را درگیر خود کرده است؛ بهخصوص ورزشکارانی که ورزشهای با توپ را انجام میدهند و یا اینکه ورزشهایی که انجام میدهند شامل پرش زیادی باشد.البته ممکن است پارگی رباط مچ پا یا شکستگی مچ پا به علت حوادثی که برای افراد عادی نیز به وجود میآید، برای هر فردی رخ دهد و اگر به هر دلیل مچ پا از دامنه حرکتی عادی خود خارج شود و در این حالت رباط مچ پا بهصورت کلی یا جزئی دچار آسیب گردد حتماً میبایست آن را جدی گرفته و به یک پزشک برای درمان آن مراجعه کنید. ممکن است مچ پایتان به حدی آسیبدیده باشد که دچار خونریزی شده باشد و یا اینکه آسیب در آن حد نباشد و مچ پای شما دارای حساسیت و ورم گردد، بههرحال لازم است که شما به یک پزشک برای معاینه و بررسی مشکل مراجعه نمایید.
اگر به هر صورتی مچ پای شما دچار آسیب شده باشد و درمان آن را جدی نگیرید، امکان اینکه علائم و دردهای مجدد بعد از گذشت یک زمان نسبی به حالت قبل بازگردد بسیار زیاد است و معمولاً ممکن است همان آسیب در مچ پا مجدداً تکرار شود. اصطلاح پیچ خوردن مچ پا به معنای کشیده شدن یکی از رباطها پا و یا پارگی یکی از آنهاست که علائمی به شکل زیر را دارد:
- احساس درد در هنگام راه رفتن و یا هنگامیکه مچ پا را در حالت دورانی تکان میدهید.
- احساس اینکه نمیتوانید وزن خود را بر روی مچ پایتان تحملکنید و در هنگام راه رفتن سعی میکنید وزن خود را بر روی پای دیگر بهعنوان اهرمی برای کاهش وزن واردشده به مچ پایتان اعمال کنید.
- احساس کوفتگی و کبودشدن مچ پا
- ورم خفیف یا شدید مچ پا همراه با درد
پارگی رباط مچ پا چیست؟
پارگی رباط مچ پا مشکلی است که اغلب در راه رفتن شما اختلال ایجاد میکند و فردی که دچار پارگی در رباط مچ پا شده باشد معمولاً در هنگام راه رفتن یا حرکت دادن مچ پا احساس درد شدیدی میکند، بهطوریکه معمولاً نمیتواند بهدرستی راه برود و این مورد بر فعالیتهای روزمره فرد و همچنین فعالیتهای ورزشی وی مشکل ایجاد میکند و باعث میشود فرد مانند قبل نتواند از فواید راه رفتن بهرهمند شود و کارهای روزمره خود را با سرعت مورد انتظار خود انجام دهد.
متأسفانه در برخی موارد بیمارانی که دچار پارگی رباط شدهاند بدون مراجعه به پزشک قصد دارند که در منزل با یک سری از خوددرمانیها مشکل را حل کنند، درحالیکه ممکن است آسیبدیدگی بسیار شدید باشد و عدم مراجعه بهموقع به پزشک مشکلات دیگری را در آینده برای مچ پایتان ایجاد کند. بنابراین توصیه تمامی پزشکان بهاتفاق این است که در صورت به وجود آمدن دردهای شدید در مچ پا و تورم و کبودی و کوفتگی به پزشک مراجعه کنید تا ضمن بررسی مچ پایتان به شما بهترین راه درمانی را ارائه نماید. پارگی رباط مچ پا انواع مختلفی دارد که در ادامه مقاله به آن میپردازیم.
انواع پارگی رباط مچ پا
پارگی رباط مچ پا انواع مختلفی دارند و بسته به نوع آسیب و محلی که دچار آسیب میشود متفاوت هستند. زمانی که مچ پای شما پیچ میخورد ناگهان درد شدیدی در مچ پای شما ایجاد میشود. در حالتی که مچ پایتان پیچ میخورد ممکن است یک صدای شدید استخوانی به گوشتان برسد و یا اینکه اصلاً صدایی به گوشتان نرسد اما مچ پا آسیب شدیدی ببیند. معمولاً در 85 درصد از موارد پارگی رباط به دلیل غلت زدن مچ پا هنگام راه رفتن یا دویدن اتفاق میافتد که طبعاً میزان آسیبی که در پیچ خوردن پا هنگام دویدن رخ میدهد بسیار بیشتر از حالت راه رفتن است.
اولین علامت که ممکن است با پارگی رباط مچ پا مشاهده کنید ورم شدید در ناحیه خارجی مچ و یا کبودی آن است؛ که اگر وزن بدن خود را از روی پا برندارید ممکن است میزان این کبودی و ورم به پا و انگشتان پا برسد. بنابراین بعد از پیچ خوردن پا بهترین روش برای کم کردن آسیبهای ناشی از آن کمتر کردن فشار بر روی آن است و این موضوع به این معنی است که شما بعد از پیچ خوردن مچ پا بههیچعنوان نباید بر روی آن راه بروید یا بایستید. در قسمتهای بعدی مقاله برای آشنایی بیشتر شما انواع پارگی رباط مچ پا را با هم بررسی کردهایم و انواع آن را میتوانید در لیست زیر مشاهده نمایید:
- پارگی رباط قاپی
- پارگی رباط پاشنهای
- پارگی رباط دلتوئید
پارگی رباط قاپی
یکی از حالتهای شایع پارگی رباط مچ پا این است که رباط میان استخوان نازک نی و قاپ میلغزد. این رباط که وظیفهاش این است که از جلو کشیده شدن پا بهطرف استخوان درشت نی، جلوگیری کند؛ زمانی که به میان نازک نی و قاپ میلغزد بسته بهشدت آسیبی که وارد میشود ممکن است دچار کشیدگی و پارگی شود.
جالب است بدانید که شایعترین پارگی رباط مچ پا مربوط به همین رباط است و 70 درصد مراجعهکنندگانی که از درد مچ پا بعد از پیچ خوردن مچ پا به مراکز درمانی مراجعه میکنند دچار کشیدگی یا پارگی در این رباط شدهاند که به علت چرخش داخلی مچ پا اتفاق میافتد. در مواردی که پارگی رباط بهصورت کامل اتفاق افتاده باشد شما نیاز دارید تا یک جراح مچ پا یا فوق تخصص مچ پا به مانند دکتر بابک اتوکش، مچ پایتان را جراحی کند و بعدازآن نیز میبایست به مدت 5 الی 6 هفته مچ پا در گچ بماند.
پارگی رباط پاشنهای
زمانی که مچ پایتان به سمت داخل پیچ میخورد؛ ممکن است رباط بین استخوان پاشنه و نازک نی دچار آسیبدیدگی، کشیدگی و یا پارگی شود و در موارد بدتر نیز ممکن است بهطور همزمان رباط قاپی-نازک نی نیز درگیر شده و دچار آسیب یا پارگی شود. درصورتیکه این اتفاق بیفتد شما میبایست مچ پا را سریعاً بانداژ کرده و آن را سرد نگه دارید تا از خونریزی آن جلوگیری کنید و پایتان را در هنگام نشستن بالاتر از سطح بدنتان قرار دهید و سریعاً به فوق تخصص مچ پا مراجعه نمایید.
در صورت آسیبهای شدید پزشک به شما استراحت به میزان کافی و دوری از فعالیتهای ورزشی را تا خوب شدن کامل مچ پایتان تجویز میکند و گچ گیری مچ پا را به مدت 3 هفته انجام میدهد. در صورتی پارگی رباطهای مچ پا بهصورت ترکیبی شما نیاز به جراح مچ پا خواهید داشت و میبایست مچ پایتان جراحی گردد.
پارگی رباط دلتوئید
پاره شدن رباط دلتوئید در موارد بسیار نادر اتفاق میافتد و شاید بتوان گفت حدوداً ده درصد افرادی که دچار پارگی رباط مچ پا میشوند دچار پارگی رباط دلتوئید شدهاند. رباط دلتوئید تنها در صورتی دچار پارگی میگردد که چرخش پاشنه به خارج اتفاق بیفتد. معمولاً آسیبی که به مچ پا در این حالت وارد میشود آسیبهای جزئی است، بااینحال میبایست حتماً توسط متخصص بهدرستی تشخیص داده شده و نسبت به درمان آن اقدام کرد. در این حالت پزشک معالج برای شما از بانداژ فشاری و کشی برایتان استفاده خواهد کرد و یا اینکه مچ پایتان را به مدت 3 تا 4 هفته بسته به میزان آسیبدیدگی گچ گیری خواهد کرد.
چگونه پارگی رباط مچ پا را درمان کنیم؟
بااینکه درمانهای خانگی بسیار در درمان پارگی رباط مچ پا مؤثر هستند اما شما نیاز دارید که حداقل یکبار، آنهم بلافاصله بعد از آسیبدیدگی به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا میزان و شدت آسیبدیدگی مشخص گردد. چراکه در مواردی پارگی رباط مچ پا و شکستگی مچ پا ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند و مراجعه نکردن به پزشک میتواند آسیب بیشتری را به مچ پایتان وارد نماید. بعدازاینکه مطمئن شدید آسیبدیدگی شدید نیست و نیاز به جراحی یا گچ گیری ندارد میتواند از درمان خانگی برای درمان استفاده نمایید.
استفاده از باندهای کشی و استراحت و فشار نیاوردن به مچ پا، کمپرس سرد و بالا نگهداشتن مچ پا بالاتر از سطح بدن؛ راهکارهایی است که میتواند به روند بهبودی مچ پایتان سرعت بیشتری بدهد. معمولاً بعد از پارگی رباط 2 تا 8 هفته زمان میبرد تا ترمیم و بهبودی بهصورت کامل حاصل شود و بعدازآن میتوانید فعالیتهای ورزشی یا پیادهروی خود را مجدداً آغاز نمایید. اگر ورزشکار هستید حتماً از پزشک متخصص برای انجام تمرین توانبخشی برای بعد از بهبودی مشاوره بگیرید تا بعد از مدتی دوباره پیچ خوردن مچ پا و پارگی رباط برایتان رخ ندهد.
جمع بندی
مچ پا عضو حساسی است که متأسفانه بعد از آسیب دیدن متوجه کارایی و فواید آن میشویم. توصیه ما این است که همیشه با بدن خود مهربان باشید و حتی در زمانی که احساس میکنید مچ پایتان آسیبهای جزئی دیدهاند به پزشک متخصص مراجعه کنید و برای درمان آن از وی مشاوره بگیرید و حتی آسیبهای بسیار جزئی را جدی بگیرید تا بعدها درد مچ پا و آسیبهای احتمالی که ممکن است برای آن رخ دهد را تجربه نکنید.
به یاد داشته باشید دردهای شدید در مچ پا بهگونهای است که میتواند زندگی کاری و فعالیتهای ورزشی شما را مختل کند، بنابراین همیشه دردهای مچ را جدی گرفته و برای درمان کامل آن اقدام نمایید. از اینکه این مقاله را تا پایان مطالعه کردید و در این مقاله همراه ما بودید از شما صمیمانه سپاسگزاریم.