انتقال تاندون یک روش جراحی است که در آن تاندون آسیب دیده با یک تاندون سالم از ناحیه دیگری از بدن جایگزین می‌شود. این جایگزینی باعث بهبود عملکرد و حرکت مفصل می‌شود و درد را کاهش می‌دهد. جراحی انتقال تاندون ممکن است به دلایل ضروری زیر انجام شود:
- صافی کف پا
- افتادگی پا ناشی از آسیب عصبی
- بیماری فلج اطفال
- اختلال تاندونی پس از جراحی
- آسیب دیدگی تاندون
- وارد شدن ضربه‌ای مستقیم و پارگی تاندون مچ پا
- آسیب دیدگی تندون‌های تامین‌کننده عصب اندام تحتانی به دلیل شکستگی‌های اطراف لگن، ستون فقرات و ساق پا
- بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، کیست یا تومور
- عفونت شدید تاندون
فیزیوتراپی قبل از انتقال تاندون مچ پا
فیزیوتراپیست‌های متخصص برای هر فرد برنامه توانبخشی خاصی را متناسب با نیاز‌های او طراحی می‌کنند. در واقع زمانی که شما قبل از جراحی در لیست انتظار قرار می‌گیرید، در طول این مدت زمان فرصت دارید تا ناحیه آسیب دیده و مفاصل و عضلات اطراف محل جراحی را تا حد امکان تقویت کنید. فیزیوتراپی در محل جراحی انتقال تاندون مچ پا معمولا شامل موارد زیر می‌شود:
- انجام حرکات ملایم و تمرینات تقویتی در مفصل یا عضله
- استفاده از تکنیک‌های بافت نرم مانند ماساژ و اصطکاک به منظور جلوگیری از سفت شدن عضله
- تحرکات روی مفصل آسیب دیده برای حفظ حرکت
- تقویت و بهبود دامنه حرکتی پای مخالف و سالم
- انجام فعالیت‌های مناسب قلبی عروقی مانند دوچرخه سواری و قایقرانی
علائم پس از انتقال تاندون مچ پا
بیماران به مدت 10 روز پس از جراحی با عصا راه می‌روند و مقدار کمی از وزن خود را روی پا قرار می‌دهند. پس از جراحی ممکن است علائم موقت زیر را تجربه کنید:
- سوزن سوزن شدن به صورت موقت
- تورم
- بی حسی
- درد ناشی از جراحی
- زخم محل جراحی
- سفتی و سختی پا و عضلات اطراف ناحیه جراحی شده
بیشتر بدانید: درمان التهاب تاندون مچ پا چگونه است؟
فیزیوتراپی پس از انتقال تاندون مچ پا
فیزیوتراپیست متخصص در جلسات فیزیوتراپی پس از انتقال تاندون مچ پا نه تنها علائم موقت را کاهش می‌دهد، بلکه با ارائه تمرینات تقوتی لازم قدرت و عملکرد مفصل و عضلات آسیب دیده را نیز بهبود می‌بخشد.
فیزیوتراپی هفته اول و دوم
پس از جراحی انتقال تاندون، پای بیمار برای مدت 6 هفته در گچ باقی می‌ماند. فیزیوتراپی در این مرحله بیشتر بر کاهش علائم جراحی و آموزش نحوه تحمل نسبی وزن و استفاده از عصا تمرکز دارد و شامل موارد زیر می‌شود:
تمرینات قرار دادن پا و مچ پا در بلندی برای کاهش تورم
کرایوتراپی برای کاهش تورم
روش‌های کنترل درد
آموزش راه رفتن با عصا
اولتراسوند
تمرینات تقویتی برای عضلات اطراف ناحیه آسیب دیده
فیزیوتراپی هفته سوم تا ششم
در این مرحله، پای بیمار همچنان در گچ خواهد بود و فیزیوتراپیست به او کمک می‌کند تا وزن بیشتری روی پای خود قرار دهد. اگر علائم موقتی بیمار در حال کاهش باشد، برنامه‌های فیزیوتراپی او برای بازگشت به کار و زندگی شامل موارد زیر می‌شود:
افزایش دامنه حرکتی و تمرینات تقویتی برای هر دو پا
ادامه کرایو تراپی و بالا بردن پا برای کاهش تورم
ماساژ عمیق عضلات سفت شده
انجام تمرین‌ها خاص مربوط به شغل یا فعالیت خاص بیمار
تحریک بافت نرم
فیزیوتراپی هفته ششم به بعد
در این مرحله، گچ پا برداشته می‌شود و فیزیوتراپیست از بیمار می‌خواهد که وزن خود را بدون عصا بر روی پا قرار دهد. اگر بیمار شغلی دارد که نیاز به فعالیت زیادی ندارد، می‌تواند به کار خود باز گردد اما اگر شغل بیمار نیاز به فعالیت زیادی دارد، بهتر است مدت زمان بیشتری را برای استراحت و بهبودی تاندون مچ پا بگذراند. فیزیوتراپی در هفته ششم به بعد معمولا کاربردی‌تر و تخصصی‌تر خواهد بود و شامل موارد زیر می‌شود:
تمرینات تعادل و حسی عمیق
بازیابی قدرت و حرکت قبل از آسیب دیدگی
آموزش راه رفتن مجدد در داخل و خارج از منزل
حفظ قدرت، حرکت و عملکرد اندام‌های فوقانی
بازگشت به تناسب اندام با شنا، دوچرخه سواری و…
خلاصه
انتقال تاندون مچ پا یک روش جراحی است که با هدف بازیابی حرکت، قدرت و عملکرد صورت می‌گیرد. در این جراحی، یک تاندون سالم از دیگر قسمت‌های بدن برداشته و با تاندون آسیب دیده جایگزین می‌شود. جراحی انتقال تاندون مچ پا با رعایت یک برنامه توانبخشی جامع برای هر فرد که توسط فیزیوتراپیست متخصص در نظر گرفته می‌شود، بسیار موثر خواهد بود.
منبع: physio