مچ پا شامل شبکه ای پیچیده از استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها است که توانایی تحمل وزن بدن را دارد و احتمال آسیب دیدگی و درد در آن بسیار بالاست به طوری که گاهی حتی جزئی ترین جراحات می‌تواند منجر به درد مچ پا، قوزک پا و حتی ساق پا شود. درد قوزک پا و آسیب‌های مچ پا بیشتر در افراد بالای 65 سال، افراد چاق یا دارای اضافه وزن زیاد و افرادی که ورزش یا فعالیت‌هایی شامل پریدن، حرکات پهلو یا تغیر جهت سریع انجام می‌دهند، دیده می‌شود. در این مقاله به علت درد قوزک مچ پا و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.

درد قوزک پا چیست؟

به هر نوع درد یا ناراحتی در هر قسمتی از مچ پا، درد قوزک پا می‌گویند. این درد علت‌های مختلفی دارد و با علائم دیگری از جمله حساسیت مفصل، تورم یا کبودی، خواب رفتن و سرد شدن مفصل، اختلال احتمالی عصبی و عروقی و گرفتگی عضلات همراه می‌شود. درد قوزک پا معمولاً با درمان‌های خانگی درمان می‌شود اما ترجیحاً بهتر است در صورت بروز هرگونه درد در قوزک پا و مچ پا سریعاً به فوق تخصص مچ پا مراجعه کنید. دکتر بابک اتوکش با تجربه ای بسیار در درمان بیمارانی که دچار درد قوزک پا بوده‌اند، می‌تواند به شما در رفع ناراحتی و بیماری در این زمینه کمک کند.

توضیحات دکتر بابک اتوکش در قوزک پا

علت درد قوزک پا

در این بخش به 4 علت شایع درد قوزک پا می پردازیم:

از دیگر علت‌های درد قوزک پا می‌توان به پارگی تاندون آشیل، شکستگی، زائده استخوانی، تورم کیسه‌های مفصلی، نقرس، شبه نقرس، روماتیسم، آرتروز، کف پای صاف، عفونت و سندرم تونل تارسال نیز اشاره کرد.

علائم درد قوزک پا

علائم درد قوزک پا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. درد در ناحیه قوزک پا، بخصوص پس از فعالیت.
2. خستگی.
3. تنش و درد در مچ پا و مچ پنجه پا.
4. احساس سختی در باز و بسته کردن مچ پا.
5. سایر علائم مانند عفونت و تورم در ناحیه قوزک پا در صورت بروز درد شدید.

چگونه از درد مچ پا می توان جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از درد مچ پا ابتدا بهتر است فشاری بر روی پا وارد نکنید و اجازه دهید مچ پا استراحت داشته باشد. برای تسکین درد می‌توانید از داروهای ضدالتهاب و مسکن استفاده کنید. در ساعات اولیه احساس درد تحرک خود را به حداقل برسانید و از کمپرس سرد برای کاهش درد و التهاب کمک بگیرید. برای جلوگیری از درد بیشتر می‌توانید مچ پا را با یک باند کشی ببندید و از آن مراقبت کنید. پس از مراجعه به پزشک و مشخص شدن علت درد می‌توانید از نرمش‌های مناسب از جمله کشیدن دایره با مچ پا، کشش تاندون آشیل، کشش با حوله و… استفاده کنید. جلسات فیزیوتراپی نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در جلوگیری از درد و تسکین آن داشته باشد. اگر مجبور به راه رفتن شدید حتماً از عصا یا دیگران کمک بگیرید.

تشخیص آسیب های قوزک پا

آسیب‌های قوزک پا می‌توانند شامل مجموعه‌ای از مشکلات مانند آسیب به بافت‌های نرم، استخوان‌ها، تاندون‌ها و عصب‌ها در منطقه پا باشند. برای تشخیص دقیق آسیب‌های قوزک پا، نیاز به ارزیابی تخصصی توسط پزشک ارتوپد یا پزشک متخصص تر ورزشی دارید. در ادامه روش‌هایی که ممکن است در تشخیص آسیب‌های قوزک پا به کار گرفته می‌شوند، آورده شده است:

1. تاریخچه بیماری و ارزیابی علائم: پزشک ابتدا از شما درباره تاریخچه بیماری، زمانی که علائم شروع شده است، شدت درد، علائم همراه (مانند تورم، قرمزی) و تغییرات در فعالیت‌های روزمره‌تان می‌پرسد.
2. بررسی جسمانی: پزشک به بررسی ظاهر پاها، تنش‌های عضلانی و مفصلی، تورم، تغییر در آرایش پا و همچنین آسیب‌های قابل رؤیت می‌پردازد.
3. تصویربرداری: انواع تصویربرداری مانند اکوگرافی، رادیوگرافی (X-ری) و MRI می‌توانند به نشانه‌های تغییرات در استخوان‌ها، تاندون‌ها و بافت‌های نرم کمک کنند.
4. آزمایش‌های تشخیصی: آزمایش‌های خون، به ویژه برای بررسی التهاب و شرایط پزشکی مرتبط با آسیب‌های قوزک پا مانند التهاب مفصلی، می‌توانند در تشخیص به کار رود.
5. تست‌های ورزشی: در برخی موارد، تست‌های ورزشی می‌توانند تغییرات در عملکرد و علائم پا را در شرایط ورزشی مشخص کنند.
6. بررسی علائم عصبی: اگر درد و آسیب‌های قوزک پا به عصب‌ها نیز مرتبط است، پزشک ممکن است علائم عصبی را ارزیابی کند.
7. تاریخچه فعالیت‌ها و استفاده از کفش: تاریخچه استفاده از کفش‌ها و فعالیت‌های روزمره و ورزشی نیز می‌تواند به پزشک کمک کند تا علل آسیب‌های قوزک پا را تعیین کند.

درمان قوزک پا

آسیب‌های مچ پا معمولاً با درمان‌های خانگی درمان می‌شود اما در صورتی که این آسیب دیدگی‌ها شدید باشد، نیاز به درمان‌های جدی تری دارد که شامل موارد زیر است:

• آتل بندی و بریس

از آتل و بریس برای ثابت نگه داشتن مچ پا و تسکین درد استفاده می‌شود.

• آسپیراسیون مفصل

در این روش، پزشک یک سوزن را به مفصل وارد می‌کند و مایع اضافی آن را خارج می‌کند. این روش باعث تسکین درد و کاهش تورم می‌شود.

• مصرف داروی ضدالتهاب و ضد درد
• کفی ارتز

ارتز ها، کفی‌هایی هستند که در کفش قرار می‌گیرند و باعث هم ترازی مناسب پاها، پشتیبانی و تثبیت آن‌ها نیز می‌شوند.

• فیزیوتراپی
• تزریق استروئید

از این روش به منظور کاهش درد و التهاب استفاده می‌کنند.

• جراحی

جراحی‌های مچ پا و قوزک پا طیف بسیار وسیعی دارند و روش‌های انجام آن بسته به میزان آسیب دیدگی بسیار متفاوت است.

قوزک پا چقدر زمان می‌برد تا بهبود یابد؟

بستگی به علت و شدت قوزک دارد. در برخی موارد، قوزک پا ممکن است بدون درمان خودبخود بهبود یابد، اما در مواردی که علل مرتبط با قوزک پا مشکل‌زا باشند، بهبود ممکن است بیشتر طول بکشد.

برای بهبود قوزک پا، درمان باید بر روی علت اصلی تمرکز کند. این می‌تواند شامل تمرینات تقویتی، تغییرات در روش راه رفتن و استفاده از انواع وسایل پشتیبانی مانند کفش و کفپوشهای ویژه باشد.

همچنین، در مواردی که قوزک پا باعث درد و ناراحتی شدید می‌شود یا تشدید می‌شود، ممکن است نیاز به درمان پزشکی یا جراحی داشته باشید. در این صورت، زمان بهبودی ممکن است بیشتر باشد و ممکن است به فرآیند توانبخشی نیاز داشته باشید.

جمع بندی

مچ پا مفصلی بسیار پیچیده و تشکیل شده از سه استخوان و رباط و تاندون و … است. درد قوزک پا شامل هر نوع درد یا ناراحتی در قسمت‌های مختلف قوزک پا می‌شود که با علائم دیگری مانند تورم و کبودی همراه است و بیشتر در افراد پیر، چاق و ورزشکار دیده می‌شود؛ اما بدان معنا نیست که افراد دیگر دچار این عارضه نمی‌شوند، بلکه درد قوزک پا ممکن است برای هر فردی و با هر سنی اتفاق بیوفتد.

مچ بند طبی یک وسیله‌ی پزشکی است که معمولاً برای حمایت از مچ پا و درمان برخی از مشکلات مرتبط با آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مچ بندها ممکن است در مواردی که درد قوزک پا (Plantar Fasciitis) تشخیص داده شده باشد، به عنوان یکی از عوامل درمانی مورد توصیه قرار گیرند. اما لازم به ذکر است که مچ بند تنها یکی از عناصر درمانی ممکن است و نباید به تنهایی برای درمان این مشکل استفاده شود.