شکستگی مچ پا دردناک است و باعث ناتوانی کوتاه مدت برای افراد در هر سنی می شود؛ اما در کودکان، اگر آسیبی به بافتهای خاص وارد شود، بهبودی طولانی مدت میتواند پیچیده باشد. استخوان کودک در “صفحات رشد” باز هستند و این صفحات در انتهای هر استخوان که استخوانهای دیگر را تشکیل میدهند (مانند مچ پا، مچ دست یا زانو) قرار گرفته و در نهایت پس از رسیدن به سن بلوغ (یعنی زمانی که رشدشان متوقف میشود) بسته میشوند. هر زمان که استخوان شکسته شامل قسمتی از صفحه رشد (که “فیزیک” نیز نامیده می شود) باشد، باید مراقبت های ویژه ای انجام شود تا اطمینان حاصل شود که استخوان به درستی رشد می کند. توقف رشد زمانی که رشد استخوان به طور جزئی یا کامل متوقف شود، یک عامل خطرناک در هر کودکی که مچ پای او دچار شکستگی شده است خواهد بود.
علائم شکستگی مچ پا در کودکان
شکستگی مچ پا در کودکان همانند در بزرگترها ممکن است رخ دهد و علائم آن میتواند مشابه با علائم شکستگی در بزرگترها باشد. در هر صورت، به دلیل تفاوتهای زیاد در تجربه و تشخیص کودکان نسبت به بزرگترها، بهتر است در صورت مشکوک بودن به وجود شکستگی، تا ممکن به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
بعضی از علائم مشترک شکستگی مچ پا در کودکان و بزرگترها عبارتند از:
- درد شدید: کودک ممکن است از درد شدید در منطقه مچ پا شکایت کند. این درد معمولاً تشدید میشود هنگام حرکت یا فشار دادن به مچ پا.
- ورم و تورم: منطقه اطراف مچ پا ممکن است تورم کند و ورم ایجاد شود. این تورم ممکن است در طول زمان بیشتر شود.
- قرمزی و تغییر رنگ پوست: پوست در ناحیه مچ پا ممکن است به رنگ قرمز تغییر کند یا برآمدگیهای ریز و مشخصی داشته باشد.
- محدودیت حرکت: کودک ممکن است دچار محدودیت حرکت در مچ پا شود و نتواند به طور عادی راه برود یا حرکات معمول را انجام دهد.
- حساسیت و درد به لمس: منطقه شکستگی حساس به لمس میشود و حتی لمس آرام میتواند درد و تزریق داشته باشد.
- نشانههای تغییر شکل: در بعضی موارد، اگر شکستگی با شیب یا تغییر شکل مچ پا همراه باشد، ممکن است تغییرات شکلی در منطقه مشاهده شود.
چگونه بفهمم مچ پای فرزندم شکسته است؟
اگر کودک شما به اندازه کافی بزرگ است که آسیب را گزارش کند، ممکن است به شما بگوید که پیچ خورده و سپس صدایی شنیده است. بسته به شدت شکستگی، کودک شما ممکن است نتواند روی پای آسیب دیده راه برود. با این حال، برخی از کودکان می توانند روی شکستگی های مچ پا راه بروند که نیاز به مداخله جراحی دارد. اگر کودک خیلی کوچکتر از آن است که بگوید چگونه آسیب دیده است ممکن است از راه رفتن روی اندام آسیب دیده خودداری کند. معمولاً مچ پا کمی بعد از آسیب متورم می شود. گاهی اوقات بی حسی در پا یا انگشتان پا وجود دارد که به دلیل تورم یا آسیب های عصبی که ممکن است با شکستگی های مچ پا با انرژی بالاتر رخ دهد، ایجاد شده باشد. اگر کودک شما قادر به راه رفتن نیست یا درد را گزارش می کند، باید به اورژانس یا یک مرکز مراقبت فوری بروید.
موارد زیر نمونههایی از آسیبهای شکستگی مچ پا هستند که نیاز به توجه بیشتر و درمان احتمالی دارند.
انواع شکستگی مچ پا
دو نوع اصلی شکستگیهای مچ پا عبارتند از شکستگیهای دیستال تیبیا و شکستگی نازک نی دیستال که هر کدام میتوانند همراه با جابجایی یا بدون جابجایی باشند.
شکستگی تیبیا
این شکستگی در دو نوع رخ می دهد:
بدون جابجایی – که در آن قطعات استخوان شکسته در یک راستا قرار دارند.
شکستگی دیستال تیبیا بدون جابجایی در مچ پا می تواند شبیه به رگ به رگ شدن مچ پا باشد، با تورم خفیف همراه با درد زمانی که کودک می ایستد یا سعی می کند راه برود. معاینه فیزیکی توسط متخصص و اشعه ایکس برای تشخیص بسیار مهم است. درمان معمولاً مستلزم آن است که کودک به مدت سه تا چهار هفته بریس یا “چکمه راه رفتن” بپوشد یا پای آن در گچ باشد. توقف رشد در این نوع شکستگی غیر معمول است. ارزیابی دقیق هر شکستگی مچ پا ضروری است، زیرا اکثر شکستگی های جابجا شده مچ پا در کودکان نیاز به جراحی برای اصلاح تراز آناتومیک استخوان دارند. در شکستگیهای جابجا شده، معمولاً رشد صحیح استخوانها متوقف میشود (قطع رشد جزئی). به منظور پایش و تشخیص هر گونه آسیب دائمی به صفحه رشد و بهبود بهینه، هر کودک یا نوجوانی که دچار شکستگی جابجا شده مچ پا شده است باید معاینات بالینی و تصویربرداری رادیوگرافی (اشعه ایکس) را برای یک تا دو سال انجام دهد.
جابجا شده – که در آن قطعات استخوان شکسته ناهمتراز یا جدا شده اند.
شکستگیهای جابجا شده دیستال تیبیا در مفصل مچ پا از شکستگیهای خفیف که میتوانند با گچگیری درمان شوند تا شکستگیهای جدیتر (شکستگیهای تیلوکس، شکستگیهای تریپلن) که نیاز به تصویربرداری رادیولوژیکی دقیقتر از جمله CT یا MRI دارند را شامل میشود و ممکن است نیاز به جراحی نهایی داشته باشد.
شکستگی نازک نی
این نوع شکستگی مچ پا نیز در انواع بدون جابجایی و جابجایی رخ می دهد.
- شکستگی های بدون جابجایی نازک نی دیستال می تواند بسیار شبیه به رگ به رگ شدن مچ پا باشد. به طور کلی، آنها مانند شکستگی های جابجا نشده درشت نی، با سه هفته استفاده از یک بریس یا گچ عملکردی درمان می شوند. بیمارانی که شکستگیهای نازک نی دیستال جابجا شده دارند باید دو سال تحت مراقبت قرار گیرند تا پزشک هرگونه اختلال رشد را تحت نظر داشته باشد.
- شکستگی های جابجا شده دیستال نازک نی اگر به مفصل مچ پا کشیده شود، معمولاً با جراحی درمان می شوند. در این موارد، رایجترین هدف جراحی، بازگرداندن سطح مفصلی صاف و هم سطح مناسب است. اگر جابجایی به داخل مفصل گسترش نیابد، جراح ارتوپد اطفال اغلب میتواند قطعات استخوان را مجدداً تراز کرده و با گچ نگه دارد.
اگر می خواهید پزشکی پیدا کنید که شکستگی مچ پا را در یک کودک یا نوجوان در حال رشد درمان کند، حتما یک جراح ارتوپد اطفال را انتخاب کنید. اینها متخصصان ناهنجاری ها و شکستگی های اسکلتی کودکان هستند که می توانند تشخیص، درمان و مراقبت های بعدی مناسب را برای کودک شما ارائه دهند تا مشکلات رشد آینده را به حداقل برسانند.