سلول‌های بدن برای تولید انرژی به گلوکز نیاز دارند و این گلوکز که از طریق خوردن غذا تامین می‌گردد، با کمک هورمونی به نام انسولین وارد سلول‌های بدن می‌شود. دیابت بیماری است که در آن سطح گلوکز یا قند خون به دلایل مختلفی بسیار بالا می‌رود. دیابت را معمولا به دو دسته کلی دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 تقسیم می‌کنند. در دیابت نوع 1 بدن انسولین تولید نمی‌کند و در دیابت نوع 2 بدن انسولین را به خوبی تولید یا استفاده نمی‌کند. عدم تولید انسولین در بدن باعث می‌شود گلوکز نتواند با سرعت مناسبی وارد سلول‌ها شود، در نتیجه گلوکز در خود زیاد شده و سطح قند خون افزایش می‌یابد.

چگونه دیابت موجب بروز مشکلاتی در پا می‌شود؟

مشکلات پا در افراد مبتلا به دیابت بسیار رایج است و این مشکلات معمولا به دلیل آسیب دیدگی اعصاب و رگ‌های خونی در بدن اتفاق می‌افتد. آسیب عصبی که با نام نوروپاتی دیابتی نیز شناخته می‌شود معمولا به مرور زمان اتفاق می‌افتد و با بی‌حسی، درد و گزگز در پا همراه است. اگر هیچگونه حس در پای بیمار وجود نداشته باشد، بیمار متوجه بریدگی، تاول و زخم روی پای خود نمی‌شود و این زخم‌ها به دلیل جریان خون ضعیف بهبود نیافته و عفونت می‌کند. این عفونت و جریان خون ضعیف به مرور زمان موجب مردن پوست، ماهیچه و دیگر بافت‌ها می‌شود که به آن قانقاریا می‌گویند. برای درمان و جلوگیری از گسترس عفونت در بدن بیمار، پزشک تصمیم می‌گیرد که جراحی برای قطع عضو دارای عفونت انجام شود تا زندگی بیمار نجات یابد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با زخم های دیابتیک

روش‌های محافظت از پا هنگام ابتلا به دیابت

برای محافظت از پاها، لازم است بیماران دیابتی هر روز صبح سطح قند خون خود را اندازه‌گیری کنند و پوست پای خود را سالم نگه دارند. روش‌هایی که برای حفظ سلامتی پاها مورد استفاده قرار می‌گیرد به شرح زیر است:

1. بیمار هر روز باید پاهای خود را چک کند و به دنبال بریدگی، قرمزی، زگیل و دیگر تغییرات در پوست و ناخن‌های خود باشد.
2. بیمار هر روز باید پاهای خود را با آب گرم و صابون بشوید و به خوبی خشک کند و پس از خشک شدن پاها، بین انگشتان خود را پودر تالک یا نشاسته ذرت بمالد.
3. اگر بیمار دچار میخچه یا پینه روی پای خود شد، حتما به پزشک مراجعه کند و آن‌ها را با روش‌های مناسب درمان کند.
4. بیمار باید ناخن‌های پای خود را با قیچی مناسب کوتاه کند و مراقب باشد که پای خود را زخم نکند.
5. بیمار همواره باید از جوراب، کفش و دمپایی مناسب خود استفاده کند و در خانه با پای برهنه راه نرود. لازم است پیش از پوشیدن کفش و دمپایی، بیمار از سالم بودن کفی و درز‌های آن اطمینان حاصل کند.
6. در هوای گرم، بیمار باید از کرم ضد آفتاب برای پای خود که در معرض آفتاب قرار دارد استفاده کند و با پای برهنه در ساحل راه نرود.
7. در هوای سرد، بیمار به جای گرم نگه داشتن پای خود با بخاری یا شومینه، جوراب گرم با اندازه مناسب بپوشد.
8. به منظور حفظ جریان خون در پاها، بیمار باید هنگام نشستن پاهای خود را بالا بیاورد و در طول روز انگشتان پا را تکان دهد. داشتن فعالیت‌های مناسب نیز می‌تواند جریان خون در پاها را افزایش دهد.
9. بیمار باید مرتبا تحت نظر پزشک قرار گیرد و پای او معاینه شود.

خواندن این مطلب توصیه می شود: مشکلات پای دیابتی

بیماران مبتلا به پای دیابتی چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنند؟

بیماران مبتلا به پای دیابتی باید توجه بسیار زیادی به پاهای خود داشته باشند و در صورت داشتن مشکلات زیر سریعا به پزشک مراجعه کنند:

• پینه‌ای در داخل که خون آن خشک شده است.
• قرمز شدن پوست و احساس گرما در آن
• احساس درد شدید در پاها
• بریدگی یا تاول که با گذشت زمان بهبود نمی‌یابد.
• کبود شدن روی پا
• عفونت کردن پا که با تیرگی پوست و بوی بدی همراه باشد.

اگر به دیابت مبتلا شده‌اید، به یاد داشته باشید که کنترل قند خون و مراقبت روزانه از پاها، بهترین اقدامی است که می‌توانید برای جلوگیری از مشکلات جدی آینده انجام دهید.